Mamo, coś mi chodzi po głowie!

Wszy u dziecka – jak je rozpoznać i jak się ich pozbyć.

Wszy kojarzą się z brudem, biedą i zaniedbaniem, wydaje się więc nam, że wystarczy dbać o czystość włosów i skóry głowy, aby z tym problemem nigdy się nie zetknąć. Niestety, nic bardziej mylnego: wszy równie chętnie zasiedlają głowę czystą, jak i tę brudną, a pojawiają się wszędzie tam, gdzie są dzieci: w przedszkolach, szkołach czy na koloniach. Wszelkie zbiorowiska dzieci to dla wszy idealna okazja, aby zmienić żywiciela.

Wszy to niewielkie (2-3,5mm) owady. Mają 3 pary nóg wyspecjalizowanych tak, że mogą przemieszczać się wzdłuż włosa, a dzięki pazurkom czepnym utrzymują się na miejscu nawet podczas mycia czy czesania. Przemieszczają się dość szybko – w ciągu minuty pokonują dystans około 20cm. Są silnie spłaszczone i pozbawione skrzydeł. Składają jaja zwane gnidami, które zostają mocno przymocowane u nasady włosa. Niewielki rozmiar jaj (jak ziarnko piasku) oraz kolor (od jasnego po brązowy) zlewający się z kolorem włosów, sprawia, że ciężko je zauważyć. Łatwo też o pomyłkę – gnidy często brane są za łupież czy złuszczoną skórę. Dorosła samica składa po kilka gnid dziennie przez okres kilkunastu dni. Jedna wesz potrafi złożyć od 100 do 300 jaj. Nic więc dziwnego, że wystarczy chwilowy kontakt z nosicielem i jedna samica, aby już po 2-3 tygodniach głowa zaroiła się od niemile widzianych gości… Wszy żywią się krwią, którą piją od momentu wyklucia się do śmierci, pozostawiając swędzące, czerwone plamki. Dlatego pierwszy objaw wszawicy to częste drapanie się po głowie.

Rozpoznawszy problem, trzeba nim się zająć szybko i zdecydowanie. Na szczęście obecnie jest szereg preparatów, które pozwalają na poradzenie sobie z wszami błyskawicznie i skutecznie. Coraz rzadziej używa się środków, które są insektycydami (nie zawsze obojętnymi dla organizmu człowieka). Obecnie stosuje się środki, które otaczają zarówno owada, jak i jaja, nieprzepuszczalną dla powietrza warstewką i doprowadzają do śmierci – uduszenia – każdej postaci wszy. Najczęściej wystarcza jedna aplikacja środka, aby problem zniknął z głowy. Przy nasilonej wszawicy konieczne może być wyczesywanie gnid przy pomocy gęstego grzebienia znajdującego się w zestawie (wcześniej warto zaaplikować środek, który rozpuszcza spoiwo utrzymujące gnidę przy włosie).

Przez pewien czas (co najmniej 10 dni) konieczna jest regularna kontrola głowy dziecka, aby wykluczyć ponowne zakażenie. Należy też obejrzeć głowy wszystkich domowników. Konieczne jest poinformowanie rodziców innych dzieci, z którymi dziecko miało kontakt, bo to pozwoli wszystkim jednocześnie przeprowadzić kurację, zapobiegnie też ponownym zakażeniom.

Wszystkie ubrania, pościel, ręczniki, ozdoby do włosów, szczotki itp. należy odkazić. Wystarczy upranie lub wymycie w wysokiej (powyżej 60 stopni) temperaturze. W miejscach, gdzie to niemożliwe (tak jest w przypadku kanap, foteli czy zagłówka samochodu), trzeba solidnie odkurzyć. Warto też uczulić dziecko, że nie powinno pożyczać czapek, gumek do włosów, szalików, a tym bardziej grzebienia. Można też spryskiwać włosy dziecka środkami odstraszającymi wszy.