Rumień wędrujący – rozpoznanie i leczenie

Z roku na roku zauważamy wzrost liczby kleszczy. Przyczyn jest co najmniej kilka, ale niewątpliwie łagodne zimy sprzyjają ich aktywności. Pojawiają się więc coraz wcześniej i występują nie tylko w lasach, ale także miejskich parkach, czy skwerach. Wiosną, wygłodniałe po zimie, są najbardziej niebezpieczne.

Jest wiele chorób, które są przenoszone przez te pajęczaki, a do najczęściej występujących należą borelioza, toksoplazmoza, czy kleszczowe zapalenie mózgu. O ile przeciw KZP można się zaszczepić, o tyle szczepionka przeciwko boreliozie nie istnieje, a nieleczona jest wyjątkowo groźna.

Czym jest rumień wędrujący? Jakie są jego objawy? Jak go leczyć?

Czym jest i jak wygląda rumień wędrujący?

Rumień wędrujący (łac. erythema migrans) pojawia się po ukąszeniu kleszcza jako widoczna zmiana na skórze i jest charakterystycznym objawem boreliozy. Jednak, aby rumień wędrujący się pojawił, kleszcz musi być zarażony krętkiem Borrelia wywołującym boreliozę.

Rumień często przybiera postać rozległego zaczerwienienia, a swoim wyglądem przypomina swego rodzaju tarczę: w środku znajduje się ślad po ukąszeniu kleszcza, wokół którego pojawia się blady okrąg. Rumień zamknięty jest obwódką, najczęściej w kolorze czerwonym, która z dnia na dzień się powiększa i może osiągnąć nawet do 30 cm średnicy!

Pamiętaj, że rumień wędrujący pojawia się zazwyczaj dopiero po kilku dniach od ukąszenia (im dłużej kleszcz pozostaje wkłuty w skórę, tym większe jest ryzyko zakażenia boreliozą).

Rumień wędrujący – objawy charakterystyczne

• zmiana skórna w postaci wysypki i zaczerwienienia, często “zaogniona” (zmienione miejsce jest cieplejsze),
• czasami występuje swędzenie oraz pieczenie w miejscu ugryzienia,
• obwódka zmiany jest w kolorze różowym, czerwonym, bądź fioletowym,
• występują bóle głowy, uczucie zmęczenia, bóle mięśni i stawów, podwyższona temperatura ciała, powiększone węzły chłonne,
• rumień występuje od 3 do 30 dnia od zakażenia u 50-80% chorych.

Ważne!

W niektórych przypadkach rumień wędrujący może mieć nietypowy wygląd, np. jednorodną strukturę, czerwoną wysypkę, wygląd siniaka, czy postać pęcherzyków, dlatego każda zmiana skórna, która jest większa niż 5 cm, nawet jeśli nie przypomina charakterystycznego rumienia wędrującego, powinna być rozpoznana przez lekarza pierwszego kontaktu.

Rumień czy alergia? Jak odróżnić rumień wędrujący od reakcji alergicznej?

Musisz pamiętać, że nie każda zmiana skórna po ugryzieniu jest rumieniem. W wyniku ukąszenia może pojawić się np. reakcja alergiczna.

Czym różni się ona od rumienia wędrującego?

Przede wszystkim pojawia się niemal od razu po ugryzieniu. Ma również tendencję do zmniejszania się i zanikania, a nie powiększania się. Przybiera także najczęściej postać zwykłego zaczerwienienia i często towarzyszy jej świąd.

Jak wygląda ślad po ugryzieniu kleszcza? Czy ugryzienie kleszcza = rumień wędrujący?

Większość osób w miejscu po ugryzieniu kleszcza ma czerwony, czasem swędzący guzek, podobny do śladu po ukąszeniu komara. Taka zmiana nie przekracza 5 cm, a plamka znika po kilku dniach i nie powinna być powodem do niepokoju, ponieważ nie jest oznaką boreliozy.

Rumień wędrujący nie zawsze występuje też przy boreliozie (pojawia się on u około 50 – 80% chorych). Jeżeli kleszcz ukłuje człowieka w dobrze ukrwionym miejscu, to krętki boreliozy mogą przedostać się bezpośrednio do układu krwionośnego, nie wywołując rumienia, co prowadzi często do problemów ze zdiagnozowaniem choroby.

Rozpoznanie rumienia, rumień wędrujący – leczenie

Rumień wędrujący jest charakterystycznym objawem pozwalającym na postawienie diagnozy bez konieczności przeprowadzania badań laboratoryjnych. Bardzo ważne jest wczesne rozpoznanie boreliozy, ponieważ nieleczona może być przyczyną występowania stanów zapalnych w organizmie, obejmujących stawy, serce, czy mózg.

Leczenie boreliozy polega na podawaniu antybiotyków przez kilka tygodni. Im szybciej nastąpi leczenie chorej osoby, tym korzystniejsze są wyniki leczenia. Rumień zazwyczaj znika już po kilku dniach od rozpoczęcia antybiotykoterapii.

Lepiej zapobiegać niż leczyć

Pamiętaj! Najlepszą metodą ochrony przed boreliozą jest unikanie miejsc, w których ryzyko ugryzienia przez kleszcza jest wysokie. Jednak z racji tego, że kleszcze występują już nie tylko w lasach, ważne jest, żeby dokładnie się oglądać i szybko usuwać te, które zdążyły się wkłuć. Musisz też pamiętać, że ugryzienie kleszcza nie powoduje bólu, dlatego po każdym spacerze pośród natury dokładnie oglądaj swoje ciało.