Dzieci najczęściej padają ofiarami pasożytów, czyli organizmów, które mogą przetrwać żywiąc się kosztem innego organizmu.

Pomimo, iż z roku na rok poprawiają się warunki higieniczne, to problem zakażeń pasożytniczych u dzieci całkowicie nie zniknął.

Na jakie objawy należy zwrócić uwagę i jakie leczenie należy wdrożyć podczas zarażenia? Szczegóły poniżej 😊

Dlaczego dzieci są najbardziej narażone?

Dzieci nie zawsze przestrzegają zasad prawidłowej higieny, w szczególności nie myją regularnie rąk. Często też dotykają brudnymi dłońmi okolic twarzy. A jaja pasożytów najczęściej występują w ziemi, piasku, a także na nieumytych owocach i warzywach lub na sierści zwierząt domowych. Dlatego nie trudno o zakażenie.

Niechciani lokatorzy mogą się dostać do organizmu dziecka podczas zabawy lub spożywania posiłków.

Oto jakie rodzaje pasożytów mogą zaatakować organizm malucha:

Owsiki

Najczęściej spotykanym u dzieci pasożytem są owsiki, czyli małe robaki, które bytują w jelicie grubym, wyrostku robaczkowym, a także w końcowym odcinku jelita cienkiego.

W początkowym stadium zakażenia owsikami nie występują żadne objawy, które sugerowałyby pasożyty. Z biegiem czasu pojawiają się symptomy, które nasilają się wraz z długością trwania choroby. Najbardziej charakterystycznym objawem jest swędzenie okolic odbytu, które nasila się w szczególności w godzinach wieczornych oraz w nocy. Z tego powodu dziecko staje się marudne, jest niewyspane i zmęczone.

Aby ustalić, czy dziecko jest nosicielem owsików, należy wykonać badanie potwierdzające ich obecność. W przypadku potwierdzenia zakażenia, przepisuje się odpowiednie leki, które muszą przyjąć wszyscy domownicy.

Poza leczeniem farmakologicznym należy:

• często zmieniać pościel,
• gruntownie wyczyścić łazienkę, w szczególności deskę sedesową,
• codziennie prać bieliznę,
• myć owoce i warzywa bezpośrednio po przyniesieniu do domu, a także przed samym spożyciem.

Owsiki niestety lubią wracać, dlatego ważne jest nauczenie dziecka podstawowej higieny rąk. Warto wprowadzić zasadę, aby ręce były myte po każdej zabawie, przyjściu do domu oraz przed jedzeniem. Koniecznie wodą z mydłem. Nie zaszkodzi również obcięcie paznokci na krótko, co zminimalizuje przenoszenie się pasożytów.

Glista ludzka

Również popularnym pasożytem jest glista ludzka, która żeruje w jelicie cienkim. Podobnie jak w przypadku owsików, do zakażenia dochodzi na skutek braku higieny, w szczególności po skorzystaniu z toalety. Larwy glisty ludzkiej można również spotkać na nieumytych warzywach i owocach, nawet tych pochodzących z własnego ogródka.

Dorosły pasożyt może przeżyć w organizmie żywiciela nawet do 2 lat i spowodować wiele przykrych dolegliwości takich jak np.:

• osłabienie,
• zawroty głowy,
• obrzęk twarzy,
• niedrożność dróg żółciowych,
• zapalenie płuc,
• krwioplucie.

Obecność pasożytów można potwierdzić wykonując badanie kału.

Leczenie polega na podaniu jednorazowej dawki leku przeciwpasożytniczego, a następnie po upływie 14 dni należy wykonać powtórne badanie kału. W przypadku pozytywnego wyniku, należy powtórzyć leczenie.

Podczas kuracji należy przestrzegać higieny osobistej, a także odpowiednich warunków żywienia.

Lamblia

Lamblie wywołują groźną chorobę, giardiozę.

Pasożytują w jelicie cienkim wielu gatunków zwierząt i ludzi. Jedną z dróg zakażenia jest kąpiel w rzece, w której żyją zarażone bobry. Bardzo często są one nosicielami lamblii, pomimo, iż nie mają żadnych objawów.

Lamblią mogą zarazić nas zwierzęta domowe, ale również my możemy zarazić je.

Objawy zakażenia pojawiają się po kilku dniach. Początkowo są to wymioty oraz biegunka, ale z biegiem czasu dochodzą do nich:

• bóle brzucha,
• chudnięcie,
• brak apetytu,
• nadmierna senność.

Lamblie u dzieci mogą powodować zahamowanie rozwoju psychofizycznego, ponieważ zaburzają wchłanianie węglowodanów oraz tłuszczów. Niedobór witamin, białek i innych mikroelementów prowadzi do niedożywienia.

Obecność lamblii można potwierdzić wykonując badanie kału.

W przypadku pozytywnego wyniku, wszystkich domowników należy poddać leczeniu. Kuracja trwa kilka dni, a po upływie 14 dni należy powtórzyć badanie.

Tasiemiec

Zarażenie tasiemcem różni się od zarażenia poprzednimi pasożytami, ponieważ może do niego dojść nawet w higienicznych warunkach.

Do zakażenia dochodzi drogą pokarmową, gdy dziecko zje larwę pasożyta. Larwy tasiemca można spotkać w surowym mięsie wołowym, wieprzowym, a także w rybach.

Larwy giną w wysokiej temperaturze, dlatego obróbka cieplna jest kluczowa. Przed podaniem posiłku dziecku koniecznie sprawdzaj czy mięso jest odpowiednio przygotowane.

Zakażenie tasiemcem daje szereg objawów, takich jak:

• utrata masy ciała,
• nudności, wymioty,
• bóle brzucha,
• niepokój i rozdrażnienie,
• skórne reakcje alergiczne,
• niedokrwistość.

Podstawowym badaniem stwierdzającym obecność tego pasożyta jest badanie kału lub wydalonego członu tasiemca. Tasiemca można również zdiagnozować poprzez usg czy tomografię komputerową.

Leczenie tasiemca następuje przez podanie leków. Istotna w leczeniu jest również dieta, eliminująca cukier, gluten oraz laktozę.

Leczenie

Poniżej przedstawię Ci leki stosowane w leczeniu pasożytów, dostępne w Polsce. Ich opis ma charakter czysto informacyjny.

Leki przeciwrobacze możemy podzielić na dwie grupy, wg mechanizmu ich działania. Mogą one działać poprzez:

• porażenie układu nerwowo-mięśniowego pasożyta. Leki z tej grupy działają jedynie na osobniki dorosłe.
• zakłócanie przemiany materii pasożyta, co uniemożliwia mu wchłanianie glukozy i przyspiesza jego śmierć. Substancje czynne zawarte w lekach z tej grupy działają na jaja, larwy i osobniki dorosłe.

Albendazol

Działanie albendazolu polega na uniemożliwieniu pasożytom wchłaniania cukrów, co powoduje u nich brak dostępu do glukozy, a w konsekwencji śmierć.

Preparaty zawierające albendazol zalecane są w leczeniu chorób wywołanych pasożytami wrażliwymi na działanie albendazolu do których należą:

• owsica – zarażenie owsikiem ludzkim Enterobius vermicularis;
• glistnica – zarażenie glistą ludzką – Ascaris lumbricoides;
• tasiemczyca – zarażenie tasiemcem z rodzaju Taenia;
• ankylostomatoza – zarażenie tęgoryjcem dwunastniczym Ancylostoma duodenale;
• nekatorioza – zarażenie tęgoryjcem amerykańskim Necator americanus;
• strongyloidoza – zarażenie węgorkiem jelitowym Strongyloides stercoralis;
• trichuroza – zarażenie włosogłówką ludzką Trichuris trichiura.

Lek można stosować od 2. roku życia.

Wydawany na receptę.

Mebendazol

Mebendazol jest substancją o działaniu przeciwrobaczym, o szerokim zakresie działania, stosowanym w leczeniu dorosłych i dzieci od 2. roku życia.

Działa miejscowo w świetle jelita, zaburzając proces tworzenia tubuliny w komórkach jelita pasożytów. Wiążąc się swoiście z tubuliną powoduje ultrastrukturalne zmiany degeneracyjne jelita, blokując pobór glukozy i prawidłowe trawienie w organizmie pasożyta. Zaburzenia te są tak silne, że prowadzą do śmierci pasożyta.

Mebendazol jest wskazany w leczeniu zarażeń pasożytniczych układu pokarmowego, pojedynczych lub mieszanych, spowodowanych następującymi gatunkami pasożytów:

• owsik ludzki (Enterobius vermicularis),
• włosogłówka (Trichuris trichiura),
• glista ludzka (Ascaris lumbricoides),
• tęgoryjec dwunastniczy (Ancylostoma duodenale),
• tęgoryjec amerykański (Necator americanus).

Pyrantel

Substancja czynna o nazwie pyrantel jest lekiem przeciwpasożytniczym działającym na robaki obłe poprzez zablokowanie przewodnictwa nerwowo-mięśniowego pasożytów znajdujących się w świetle przewodu pokarmowego.

Dzięki perystaltyce jelit porażone pasożyty zostają usunięte z przewodu pokarmowego. Substancja jest skuteczna wobec pasożytów dojrzałych i we wczesnym stadium rozwoju.

Wskazania do stosowania pyrantelu, to:

• glistnica wywołana przez Ascaris lumbricoides,
• owsica wywołana przez Enterobius vermicularis,
• inwazja tęgoryjcami dwunastnicy Ancylostoma duodenale i Necator americanus.

Pamiętaj!

Artykuł ma jedynie charakter informacyjny i nie ma na celu polecenia/reklamy jakiegokolwiek produktu, ani zastąpienia wizyty u lekarza, która jest niezbędna, aby zdiagnozować typ pasożyta. Leki na pasożyty należy dobrać do ich rodzaju i leczenie przeprowadzać pod kontrolą lekarską. Dlatego w przypadku podejrzenia zarażenia pasożytami skonsultuj się z lekarzem!

Pamiętaj również, iż Rodzice powinni dawać dobry przykład i już od najmłodszych lat uczyć dzieci dbania o higienę. Warto również nauczyć dziecko, aby nie piło wody z basenu czy jeziora, nie jadło nieumytych warzyw i owoców, a także surowego mięsa. Tak, wiem, to ostatnie będzie raczej łatwe 😉