Szczepienia w ciąży – czy to bezpieczne? Czy można się szczepić w ciąży?

Szczepienia to ostatnio temat licznych dyskusji – coraz więcej rodziców zastanawia się nad tym, kiedy i jakie szczepionki podać dziecku, żeby je uchronić przed przeróżnymi chorobami o groźnych i często nieprzewidywalnych konsekwencjach.

Jednak szczepienie dziecka to niejedyny sposób, aby pomóc mu zdobyć odporność przeciwko chorobom. Warto bowiem rozważyć także wcześniejsze szczepienie… mamy – jeszcze w czasie trwania ciąży i na etapie jej planowania.

Szczepienie przed zajściem w ciążę. Zanim zajdziesz w ciążę – zaszczep się!

Zanim zdecydujesz się na podjęcie starań o dziecko, warto się przygotować do tego – także poprzez przyjęcie szczepionek lub (w przypadku przyjęcia wcześniejszych dawek) sprawdzenie poziomu przeciwciał. Ponieważ ciąża to zwykle kontakt ze szpitalem, warto zaszczepić się przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, aby zmniejszyć ryzyko zakażenia się tym niebezpiecznym wirusem w tracie porodu (szczególnie gdy planowane jest cesarskie cięcie) czy przy innych okazjach – to mniejsze ryzyko zachorowania mamy. Natomiast zaszczepienie się przeciwko różyczce czy ospie wietrznej, to znaczne ograniczenie ryzyka zapadnięcia w ciąży na te bardzo niebezpieczne dla nienarodzonego dziecka choroby. Warto przy tym pamiętać, że przyjęcie tych ostatnich szczepionek potem – już w trakcie trwania ciąży – nie jest możliwe (szczepionki przeciwko odrze, śwince, różyczce, ospie wietrznej czy gruźlicy to tak zwane szczepionki „żywe” zawierające atenuowane (pozbawione zjadliwości) drobnoustroje i ciąża jest przeciwwskazaniem do ich przyjmowania).

Szczepienia w ciąży – grypa, krztusiec

Ciąża to specjalny okres w życiu każdej kobiety, kiedy musi ona dbać nie tylko o własne zdrowie, ale też o dobro dziecka. Stąd też tak dużo obaw przed podaniem ciężarnej szczepionki. Tymczasem zarówno w Stanach Zjednoczonych, jak i Wielkiej Brytanii, od lat lekarze polecają kobietom szczepienie się nie tylko przed planowaną ciążą, ale także w czasie jej trwania.

W Polsce zalecenie szczepienia przeciw grypie pojawiło się dopiero w roku 2014, natomiast przeciw krztuścowi w 2016. Popularność tych szczepionek w innych krajach wynika z tego, że przebieg grypy u kobiety w ciąży może być bardzo ciężki, może też być przyczyną porodu przedwczesnego.

Podanie szczepionki nie jest natomiast obarczone zwiększonym ryzykiem poronienia czy uszkodzenia płodu (co wynika z wieloletnich analiz prowadzonych na tej grupie szczepionych osób). Szczepienia przeciwko grypie są bezpieczne, a niosą ogromną korzyść i chronią przed tą ciężką, niosącą powikłania chorobą. Przeciwko grypie można zaszczepić się przez cały okres trwania ciąży, ale także w okresie karmienia piersią nie ma ku temu przeciwwskazań.

Nieco inaczej ma się sprawa ze szczepionką przeciwko krztuścowi – szczepienie się przeciwko niemu powinno być wykonane przede wszystkim ze względu na dziecko. Rodzi się ono bez odporności na tę chorobę i zanim zostanie mu podana ta szczepionka (między 6. a 8. tygodniem życia) jest całkowicie bezbronne. Jednocześnie wiadomo, że choroba ta ma najcięższy przebieg właśnie u najmłodszych dzieci. Podanie szczepionki matce jeszcze w czasie ciąży (najlepiej w 3. trymestrze ciąży) sprawia, że wytworzy ona przeciwciała i przekaże je nienarodzonemu dziecku, co zapewni mu zabezpieczenie przed tą infekcją. Również w przypadku tej szczepionki nie stwierdzono negatywnego wpływu ani na matkę, ani na dziecko.