Koronawirus – 42 fakty i mity

Kochani,

W związku z sytuacją wywołaną koronawirusem pojawiło się tyle nieprawdziwych informacji, że postanowiłam Wam przygotować odpowiedzi na nurtujące Was pytania.

Poniżej znajdziesz ważne fakty nt. koronawirusa SARS-CoV-2, który wywołuje chorobę o nazwie COVID-19.

WIRUS

1. Koronawirus przenosi się drogą kropelkową, podobnie jak wirus grypy.

PRAWDA

Koronawirusem możesz zarazić się w sposób bezpośredni, gdy osoba zarażona kaszle czy kicha, a także rozmawia z Tobą.
Zarazić się możesz również w sposób pośredni, poprzez kontakt z powierzchniami, na których znajdują się wydzieliny osoby zainfekowanej. Wirus, poprzez kichanie czy kaszel może osiąść na powierzchni przedmiotów np. ubraniu, klamce, gazecie i stamtąd trafić na Twoje ręce. A po dotknięciu twarzy na błony śluzowe Twoich ust, nosa czy oczu.

2. Aby zarazić się koronawirusem, trzeba przebywać z osobą zarażoną 30 minut.
FAŁSZ

Im dłużej przebywamy w towarzystwie zarażonej osoby, tym większe jest prawdopodobieństwo zarażenia, jednak zarazić się możemy nawet po kilku sekundach, gdy np. ktoś na nas kichnie lub gdy dotkniemy zainfekowanych przedmiotów (patrz punkt wyżej).

3. Objawy zakażenia to m.in. gorączka, kaszel i katar.
PRAWDA

Najczęściej występującymi objawami choroby COVID-19, wywołanej przez koronawirus SARS-CoV-2, są:

• gorączka,
• męczący kaszel,
• uczucie duszności,
• problemy z oddychaniem.

W poważniejszych przypadkach, które mogą prowadzić do śmierci pacjenta, rozwija się:

• ciężkie zapalenie płuc,
• zespół ostrej niewydolności oddechowej,
• posocznica,
• wstrząs septyczny.

4. Objawy choroby pojawiają się dopiero po 14 dniach od zakażenia.
FAŁSZ

Objawy choroby pojawiają się między drugim a czternastym dniem od zakażenia.

5. Chora osoba, która nie ma objawów infekcji, nie zaraża.
FAŁSZ

Niestety możliwe jest zarażenie się od osoby, u której jeszcze nie pojawiły się objawy.

6. Po zarażeniu choroba ma bardzo ciężki przebieg.

FAŁSZ

Zarażenie wirusem wywołującym chorobę COVID-19 może przebiegać:

• bezobjawowo,
• łagodnie,
• ciężko – objawiając się zapaleniem płuc z zespołem ostrej niewydolności oddechowej (ARDS) i/lub niewydolnością wielonarządową.

7. Koronawirus przenosi się na smartfonie, pieniądzach, przyciskach w windzie itp.
PRAWDA
Niestety wirus może się znaleźć na ww przedmiotach i dotykając ich możemy się zarazić. Dlatego tak ważna jest dezynfekcja zarówno rąk, jak i przedmiotów codziennego użytku. W sklepach natomiast warto wybierać z tego powodu płatność kartą.

8. Wirus przeżywa tyle samo na plastiku co na gazecie.
FAŁSZ

Wirus ma zdolność do przeżycia na powierzchniach i przedmiotach, które zostały skażone w trakcie kaszlu czy kichania osób chorych. Jednak w zależności od materiału z którego wykonane jest takie podłoże, czas życia wirusa jest różny.
Badacze z amerykańskiego Narodowego Instytutu Alergii i Chorób Zakaźnych (NIAID) sprawdzili trwałość koronawirusa poza organizmem człowieka.
Badanie wykazało, że wirus uwalniany podczas kaszlu lub kichania, może się utrzymywać:

• w powietrzu nawet 3 godziny,
• na miedzi wirus dezaktywuje się po 4 godzinach,
• na kartonie do 24 godzin,
• na plastiku lub stali nierdzewnej do 3 dni.

Z każdą godziną jednak rozpylony SARS-CoV-2 słabnie.

9. Wirus może przenosić się za pomocą żywności.
FAŁSZ
Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) opublikował w dniu 9.03.2020 stanowisko, iż zgodnie z aktualną wiedzą nie ma dowodów na to, że żywność może być źródłem lub pośrednim ogniwem transmisji wirusa SARS COV-2.

10. Picie wody z kranu jest bezpieczne
PRAWDA

Koronawirus nie przenosi się drogą pokarmową, a woda w kranach jest bezpieczna.

11. Obróbka termiczna dezaktywuje wirusa.
PRAWDA
Dokładna obróbka termiczna niszczy wirusa, jednak niezbędny jest do tego odpowiedni czas i odpowiednia wysokość temperatury, czyli 60 stopni przez 30 minut.

12. Koronawirus ginie w saunie
FAŁSZ

Sauna nie zwalczy koronawirusa, a jeśli korzysta z niej osoba zakażona, to istnieje ryzyko zakażenia pozostałych osób z niej korzystających.

13. Koronawirus nie przenosi się przez klimatyzację
PRAWDA

Koronawirus przenosi się drogą kropelkową, w klimatyzacji zginie.

14. Nie da się zminimalizować ryzyka zakażenia.
FAŁSZ

Przestrzegając zasad możesz ograniczyć prawdopodobieństwo zarażenia się.

Powinnaś:

• myć często dłonie wodą z mydłem lub dezynfekować je środkiem na bazie alkoholu,
• zachować bezpieczną odległość od rozmówcy (1,5 – 2m),
• unikać dużych skupisk ludzi, a aktualnie o ile możesz pozostać w domu.

#zostanwdomu

15. Koronawirus zarazi Cię przez paczkę z Alliexpress 😉
FAŁSZ
Nawet jeśli na paczce w momencie wysłania znajdzie się koronawirus, to zginie zanim otrzymasz przesyłkę.
Jeśli jednak się boisz przemyj paczkę (i ewentualnie jej zawartość) płynem do dezynfekcji, a następnie umyj dokładnie ręce.

LEKI

1. Istnieje lekarstwo na koronawirus SARS-CoV-2.
   FAŁSZ

Aktualnie nie ma ani szczepionki przeciwko koronawirusowi SARS-CoV-2, ani leków hamujących namnażanie wirusa. Stosowane leczenie jest jedynie objawowe.

2. Duże dawki witaminy C zapobiegają zarażeniu oraz przyspieszają proces wyleczenia.
FAŁSZ
Absolutnie nie! Witamina C w żadnym stopniu nie chroni przed zakażeniem, ani nie przyspiesza wyleczenia.

3. Skoro nie witamina C to może czosnek, cebula, miód, imbir itp.
FAŁSZ
Mimo, że stanowią cenne źródło witamin dla naszego organizmu, to jednak nie chronią nas przed zakażeniem koronawirusem.

4. Podczas zakażenia nie wolno przyjmować ibuprofenu.
FAŁSZ
Mimo, iż pierwsze oświadczenie WHO było inne, to jednak po ogłoszeniu komunikatu przez Europejską Agencję Leków swoją rekomendację zmieniła Światowa Organizacja Zdrowia. Aktualnie WHO nie widzi przeszkód w stosowaniu ibuprofenu w leczeniu COVID-19 i uznaje, że brak jest naukowych dowodów potwierdzających związek pomiędzy ibuprofenem a pogorszeniem przebiegu choroby.

5. Płukanie nosa roztworem soli fizjologicznej chroni przed koronawirusem.
FAŁSZ
Nie ma jakichkolwiek dowodów na to, iż płukanie nosa uchroni nas przed zarażeniem. Natomiast w celu utrzymania odpowiedniej higieny i nawilżenia błony śluzowej nosa jest to wskazane 😉

6. Antybiotyki zabijają koronawirusa.
FAŁSZ
Antybiotyki działają tylko na bakterie, a SARS-CoV-2 jest, jak doskonale wiesz, wirusem.

7. Tabletki z cynkiem zapobiegają namnażaniu wirusa.
FAŁSZ
Jak do tej pory, nie wykazano przeciwwirusowego działania suplementów zawierających cynk.

8. Leki przeciwwirusowe dostępne w aptece bez recepty mi pomogą.
FAŁSZ
Aktualnie nie ma żadnych dowodów naukowych na skuteczność tych leków w leczeniu zakażenia koronawirusem. Leczenie infekcji jest wyłącznie objawowe.

9. Chinina mnie wyleczy.
FAŁSZ

Chinina jest to lek na malarię, który wykazuje również słabe działanie przeciwgorączkowe i przeciwbólowe. Niestety ma też silne skutki uboczne i stosowana w niewłaściwych dawkach może być bardzo szkodliwa. Dlatego nie stosuj jej na własną rękę.

Dezynfekcja

1. Spryskiwanie ciała wódką, płynami z chlorem, smarowanie olejem palmowym/sezamowym zabija koronawirusa.
FAŁSZ
Żadna z tych substancji nie działa na koronawirusa. A stosując je możesz sobie tylko zaszkodzić jeśli dostaną się one do oczu lub ust.

2. Picie alkoholu wyleczy mnie w przypadku zarażenia.
FAŁSZ 😉
Nie, picie alkoholu ani nie wyleczy ani w niczym nie pomoże. Obniży natomiast odporność organizmu, co czyni go bardziej podatnym na wirusy.

3. Mycie rąk całkowicie chroni przed wirusem.
FAŁSZ
Mycie rąk jest jednym z zalecanych sposobów ochrony przed kontaktem z koronawirusem i zapobiega zarażeniu w sposób pośredni (patrz punkt 1). Jednak, gdy ktoś kichnie nam prosto w twarz, nasze czyste ręce niestety nam nie pomogą.

Poniżej krótka ściąga z prawidłowego mycia rąk 😉

4. Mydło w kostce działa lepiej niż mydło w płynie.
FAŁSZ
Niezależnie czy w kostce czy w płynie, myj ręce jak najczęściej.

5. Możesz wspólnie z domownikami korzystać z jednej kostki mydła.
PRAWDA

Koronawirus jest podatny na rozpuszczalniki lipidów, co oznacza, że dokładne mycie rąk wodą z mydłem przez 30 sekund, ogranicza rozprzestrzenianie się koronawirusa zarówno na rękach, jak i na mydle.

6. Żel do dezynfekcji jest lepszy niż mydło.
FAŁSZ
Środki dezynfekujące działają podobnie do mydła, niszcząc bakterie i wirusy. Jednak w przypadku użycia mydła spłukujemy je dodatkowo wodą, która usuwa nam wszystkie zanieczyszczenia z rąk. Dlatego środków dezynfekujących nie należy używać zamiast mydła, a wtedy, gdy nie ma możliwości umycia rąk.

7. Samodzielnie zrobiony żel do dezynfekcji jest gorszy niż ten z apteki.
FAŁSZ
O ile własnoręcznie wykonany żel/płyn będzie posiadał odpowiedni skład i stężenia substancji czynnych, to jest on tak samo skuteczny jak ten kupiony w aptece czy w sklepie.
We wpisie „Jak PRAWIDŁOWO zrobić płyn do dezynfekcji rąk” znajdziesz przepisy na poprawnie wykonany preparat do dezynfekcji.

8. Woda utleniona może zabija koronawirusa
FAŁSZ

Jak już napisałam powyżej, najlepszym sposobem walki z koronawirusem jest woda z mydłem lub środek dezynfekujący zawierający, co najmniej 60% alkoholu. Woda utleniona ma natomiast działanie bakteriobójcze.

9. Każdy środek do dezynfekcji zabija koronawirusa.
FAŁSZ
Aby produkt był skuteczny, czyli zabijał koronawirusa, stężenie alkoholu w nim zawarte musi wynosić minimum 60%. Także produkty o niskiej zawartości alkoholu działać nie będą.

10. Suszarka do rąk w toalecie zabija koronawirusa.
FAŁSZ
Nie. Suszenie rąk w suszarce nie ma wpływu na koronawirusa.

LUDZIE i zwierzęta

1.Dzieci nie zachorują na COVID-19.
FAŁSZ

Oczywiście dzieci są tak samo narażone jak osoby dorosłe na zachorowanie. Faktem jest jednak, że choroba przebiega u nich łagodniej niż u dorosłych.

2. Umrzeć może tylko osoba po 60. roku życia.
FAŁSZ
Jak pokazują już przypadki z naszego kraju, zgon może nastąpić również u młodszej grupy wiekowej. Jednak najbardziej narażone na rozwinięcie ciężkiej postaci choroby i zgon są osoby którym towarzyszą inne choroby, w szczególności przewlekłe, a to w większości dotyczy głównie seniorów.

3. Mężczyźni ciężej chorują na COVID-19.
PRAWDA
Statystyki wskazują, że wśród osób ciężko chorych jest więcej mężczyzn, jednak powód tego nie jest znany.

4. Mężczyźni powinni zgolić brodę, by chronić się przed koronawirusem
FAŁSZ

Broda nie wpływa na zwiększenie prawdopodobieństwa zakażenia.

5. Kobiety w ciąży łatwiej się zarażą.
FAŁSZ
Według dotychczasowych obserwacji naukowców, kobiety w ciąży nie wydają się być bardziej podatne na koronawirusa.

6. Im wyżej mieszkamy, tym bardziej jesteśmy poza zasięgiem koronawirusa
FAŁSZ

Wirus nie unosi się w powietrzu, a przenosi ze śliną zakażonego, dlatego piętro na którym mieszkasz nie ma żadnego wpływu na ochronę przed wirusem.

7. Koty i psy roznoszą koronawirusa.

FAŁSZ

WHO uspokaja, że obecnie nie ma dowodów na to, że domowe psy i koty mogą zakażać się koronawirusem od ludzi ani że mogą przekazywać koronawirusa między sobą lub też zakażać nim następnie ludzi.

8. Komar może mnie zarazić.
FAŁSZ
Aktualnie nie ma żadnych informacji i dowodów na to, aby SARS-CoV-2 był przenoszony przez komary.

Główne źródło informacji pacjent.gov.pl