Prawidłowe przechowywanie i transport szczepionek

Chcąc zachować jakość leków kupowanych w aptece niezwykle ważnym elementem jest zapewnienie im odpowiednich warunków transportu i późniejszego przechowywania. Szczególnie dotyczy to szczepionek, gdyż odpowiednia temperatura w jakiej są one przechowywane jest podstawą do tego, by zachować w pełni ich właściwości. W zależności od składu każda wymaga odpowiedniego traktowania, aby mogła spełniać swoje zadanie.

Jak więc o to zadbać?

Szczepionki są to preparaty pochodzenia biologicznego. Znajdują się w nich żywe, o osłabionej zjadliwości lub zabite drobnoustroje, a także inne fragmenty ich struktury czy produkty ich metabolizmu. I podobnie jak wszystkie inne materiały biologiczne ( np. krew) wymagają odpowiedniego traktowania.

Podczas ich transportu niezwykle istotna jest temperatura i to o nią powinniśmy zadbać, gdyż dzięki niej szczepionki są w stanie zachować swoje właściwości.

Jak przechowywać szczepionki?

Według zaleceń Ministerstwa Zdrowia szczepionki występujące w postaci płynnej powinny być przechowywane w lodówce w temperaturze od +2 do +8 stopni Celsjusza. Dotyczy to czasu od momentu ich wyprodukowania, aż do momentu ich podania.

Natomiast szczepionki w postaci tabletek czy kapsułek, które podawane są doustnie, już takich obostrzeń nie wymagają i można przechowywać je w temperaturze pokojowej.

Transport

Jak wiadomo pomiędzy wyprodukowaniem szczepionki a podaniem jej Pacjentowi musi ona pokonać określoną drogę. Z produkcji musi trafić do hurtowni, stamtąd do aptek, z aptek do Pacjenta, a od Pacjenta do punktu szczepień.

Jak więc zadbać o to, by była ona w stałej temperaturze określonej przez producenta?

Firmy transportujące szczepionki z hurtowni do aptek posiadają lodówki, w których je przewożą. Również w aptekach znajdują się certyfikowane chłodziarki w których przechowywane są m.in. szczepionki.

A jak transportować powinnaś ją Ty, jeśli musisz dowieźć ją do domu czy przychodni?

Najważniejszą zasadą jest to, aby nie była ona narażona na zbyt gwałtowne różnice temperatur. Kupując szczepionkę w aptece powinnaś otrzymać do niej dodatkowo torebkę termoizolacyjną, która wykonana jest z odpowiednio grubej folii aluminiowej. Dzięki niej możesz przez jakiś czas utrzymać niską temperaturę w czasie przewożenia (jednak nie będzie to trwało w nieskończoność, masz na to ok. godziny 😉 ).

Jeśli apteka nie będzie posiadać takiej torby zaopatrz się w termos lub styropianowe pudełko z chłodzącym wkładem.

Wg Ministerstwa Zdrowia szczepionki mogą być transportowane bez specjalistycznych opakowań, wyłącznie jeśli temperatura powietrza nie przekracza 25 stopni C przez czas do 60 minut. Każda szczepionka ma jednak stosowne oznaczenie w ulotce, które to dokładnie reguluje.

Pamiętaj, aby po powrocie do domu niezwłocznie umieścić szczepionkę w lodówce.

Miejsce w lodówce

Jeśli już udało Ci się zgodnie z zaleceniami dowieźć szczepionkę do domu, następnym krokiem jest odpowiednie jej przechowywanie w lodówce.

Zastosuj te zasady:

• umieść ją na środkowej półce,
• nie kładź jej z tyłu półki, gdzie mogłoby dojść do zamrożenia,
• nie kładź jej na drzwiach lodówki, gdyż występują tam duże wahania temperatury podczas ich otwierania i zamykania,
• pod żadnym pozorem nie umieszczaj jej w zamrażalniku.

Złe przechowywanie i …

Jeśli szczepionka jest źle przechowywana lub transportowana niestety nie nadaje się do użycia. A Ty musisz wówczas zakupić nowy produkt. Jeśli bowiem nie zastosowaliśmy się do zaleceń to doprowadziliśmy do sytuacji w której szczepionka nie tylko nie spełnia już swoich właściwości, ale również może ona spowodować bardzo poważne dla zdrowia i życia konsekwencje. Dlatego kupując ją zrób wszystko, aby w odpowiedni sposób dowieźć ją do domu i/lub do punktu szczepień.